ความท้าทายของการจัดส่งวัตถุดิบสดจากทะเลอันดามันถึงมือผู้บริโภคทั่วไทย ภายใน 3 วัน เป็นโจทย์ที่นวัตกรรมสามารถเข้ามาช่วยทำให้สำเร็จได้
Innovation Impact พาไปเจาะลึกเบื้องหลังของนวัตกร ที่เข้ามาเปลี่ยนวิธีจัดการสต็อกวัตถุดิบจากประมงรายย่อยในจังหวัดพังงา กับ “แมวกินปลา” สตาร์ทอัพสัญชาติไทยที่เข้ามาช่วยรับซื้อวัตถุดิบเกรดคุณภาพ ส่งตรงจากมือชาวประมง
ตติวุฒิ ปิ่นแก้ว ผู้ก่อตั้งแมวกินปลาบอกว่า พื้นที่บ้านน้ำเค็ม จังหวัดพังงา เป็นแหล่งทำประมงพื้นบ้านของชาวมอแกน ที่ใช้เครื่องมือประมงแบบไม่ทําลายทรัพยากร ทำให้ได้วัตถุดิบที่มีความสด และปลอดภัย แต่ยังขาดโอกาสทางการตลาด ขาดอำนาจในการต่อรอง ทำให้รายได้จากการทำประมงจึงมีอยู่จำกัด
บริษัท เอาท์คัม คอมมูนิเคชั่น จํากัด ซึ่งมีประสบการณ์ทำงานร่วมกับชุมชนในหลายพื้นที่ รวมถึงโครงการพังงาแห่งความสุข ได้เริ่มมองหาโอกาสและช่องทางเพิ่มรายได้ให้กับคนในชุมชนเพื่อแก้ปัญหาหนี้ครัวเรือนที่เรื้อรังมานาน
นวัตกรรมเข้ามาช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตให้ชาวประมงในพื้นที่ โดยมี “แมวกินปลา” เป็นตัวกลาง คอยรับซื้อวัตถุดิบจากที่ชาวประมงเป็นผู้กำหนดราคา ซึ่งจะรับซื้อเฉพาะปลาที่มีคุณภาพ ขนาดเหมาะสม ไม่ใช่สัตว์น้ำวัยอ่อน และปลาที่ถูกจับในฤดูวางไข่ หรือใช้เครื่องมือประมงที่ผิดกฎหมาย ปัจจุบันมี Supplier ที่เป็นชาวประมงเข้าร่วมในกลุ่มแล้วประมาณ 60 คน
“โมเดลแรกของแมวกินปลา คือต้องการส่งต่อวัตถุดิบจากต้นทางไปจนถึงปลายทางให้เร็วที่สุด โดยมีจุดรับซื้อวัตถุดิบอยู่ใกล้กับท่าเรือ และขายผ่านหน้าร้านออนไลน์ เพื่อตัดค่าใช้จ่ายที่ไม่จำเป็นระหว่างเส้นทางออกไปให้มากที่สุด ทำให้ควบคุมต้นทุนการขนส่งได้ สิ่งนี้จะถูกคืนกลับไปสู่ต้นทางก็คือชาวประมง ที่เราสามารถรับซื้อสินค้าในราคาที่สูงขึ้นกว่าเดิมได้” ตติวุฒิ กล่าว
เมื่อวัตถุดิบมาถึงมือแมวกินปลา จะเข้าสู่ขั้นตอนการจัดการในทันที่ ทั้งตัดแต่ง Packaging สุญญากาศผ่านเครื่องแช่แข็งแบบรวดเร็ว เพื่อคงคุณภาพของวัตถุดิบ และเก็บในสต็อกด้วยอุณหภูมิลบ 20 องศา สำหรับรอส่งต่อวัตถุดิบจากต้นทางไปจนถึงปลายทางทั่วประเทศ
ปัจจุบันแมวกินปลาสามารถส่งวัตถุดิบให้กับลูกค้าทั่วประเทศทั้งที่ต้องการซื้อวัตถุดิบไปทำทานเองในครอบครัว หรือกลุ่มลูกค้าร้านอาหารและโรงแรม จึงทำให้ต้องเตรียมสต็อกวัถตุดิบในห้องเย็นที่รองรับได้ถึง 1.5 ตัน รวมถึงพัฒนาระบบจัดการสต็อกแบบ Realtime เพื่อคงคุณภาพของวัตถุดิบก่อนนำส่งถึงมือผู้บริโภค
การสนับสนุนจากสำนักงานนวัตกรรมแห่งชาติ (องค์การมหาชน) หรือ NIA ทำให้สามารถพัฒนาให้มีระบบตรวจสอบย้อนกลับแหล่งที่มาของวัตถุดิบ หรือ Trackable ที่ทำให้ผู้บริโภคสามารถรู้แหล่งที่มาของวัตถุดิบผ่านการสแกน QR Code ที่ติดอยู่บนบรรจุภัณฑ์ ระบบนี้จะช่วยระบุข้อมูลว่าวัตถุดิบนี้ถูกจับมาจากที่ไหน ใครเป็นคนจับ และเอาไปทำเมนูอะไรได้บ้าง
“ระบบนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้บริโภค โดยสามารถรู้แหล่งที่มาของวัตถุดิบ ร้านอาหารเองก็มั่นใจได้ว่าเป็นอาหารที่ปลอดภัยจริงๆ เพราะมาจากธรรมชาติ และเป็นการทำประมงที่ถูกกฎหมาย สามารถทำการตลาดเพื่อสื่อสารต่อไปได้” ผู้ก่อตั้งแมวกินปลา กล่าว
มาร่วมกันหาคำตอบว่า ผลงานนวัตกรรมจะเปลี่ยนโลกได้อย่างไรในรายการ Innovation Impact ได้ทาง PPTV HD 36 รายการโชว์ข่าวเช้านี้ เวลา 08.20 – 09.30 น. และช่องทางโซเชียลมีเดียของ Techhub