ญี่ปุ่นเปิดตัว โดมแห่งอนาคต ปลูกผักเลี้ยงปลา ครบจบในที่เดียว

ลองจินตนาการถึงบ้านหลังเล็กบนดาดฟ้าคอนโด ที่สามารถผลิตอาหารสดใหม่ให้เราได้ทุกวัน มันคงดีไม่น้อย

ล่าสุดที่งาน Expo 2025 Osaka-Kansai ประเทศญี่ปุ่น ได้เปิดตัวนวัตกรรมที่ชื่อว่า Inochi no Izumi (The Source of Life) หรือโดมกำเนิดชีวิต หรือ โดมแห่งอนาคต  ซึ่งเป็นไฮไลท์สำคัญที่แสดงให้เห็นถึงอนาคตของเกษตรในเมือง ที่ย่อโลกทั้งใบมาไว้ในโดมแก้วขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางเพียง 7 เมตร

โดยนี้ ถูกสร้างด้วยระบบนิเวศอัจฉริยะ ปลาให้ปุ๋ย ผักให้น้ำใส หัวใจสำคัญของโดมนี้คือระบบ Aquaponics หรือการเกษตรแบบผสมผสานระหว่างการเลี้ยงสัตว์น้ำและการปลูกพืชในระบบปิด โดยไม่ต้องพึ่งพาดินหรือเทคโนโลยีซับซ้อน แต่ใช้ กลไกธรรมชาติเข้ามาจัดการ ไม่ว่าจะเป็น

– โซนน้ำ (ฐานล่าง) แบ่งเป็น 4 ถังที่มีความเค็มต่างกัน (น้ำเค็ม, น้ำกร่อย, น้ำจืด) เลี้ยงสัตว์น้ำหลากหลายชนิด ตั้งแต่ปลาทะเล ปลาปักเป้า ไปจนถึงปลาสเตอร์เจียน

– โซนพืช (ชั้นบน) ปลูกพืชซ้อนกันเป็นชั้นๆ ตามความเหมาะสมของน้ำ พืชน้ำเค็มอย่างสาหร่ายพวงองุ่น พืชทนเค็มอย่างมะเขือเทศ และผักสลัดสมุนไพรที่ใช้น้ำจืด

การทำงานแบบ Loop ของเสียจากปลาจะถูกเปลี่ยนเป็นปุ๋ยส่งขึ้นไปเลี้ยงผัก รากผักจะดูดซึมสารอาหารและทำหน้าที่กรองน้ำให้สะอาด ก่อนไหลวนกลับลงมาหาปลา เป็นระบบที่แทบไม่มีขยะ และใช้น้ำน้อยมากเมื่อเทียบกับการเกษตรทั่วไป

โปรเจกต์นี้พัฒนาโดยมหาวิทยาลัย Osaka Metropolitan และ Tokyo University of Marine Science and Technology เพื่อพิสูจน์ว่า แม้ในพื้นที่จำกัด พื้นที่แห้งแล้ง หรือพื้นที่ประสบภัยพิบัติ มนุษย์ก็สามารถสร้างแหล่งอาหารที่ยั่งยืนได้ด้วยตัวเอง โดยไม่ต้องรอความช่วยเหลือจากภายนอกเพียงอย่างเดียว

ยอมรับว่าเห็นแวบแรกนึกว่าเป็นฉากในหนัง Sci-Fi ที่เตรียมย้ายไปอยู่ดาวอังคาร แต่จริงๆ แล้วคอนเซปต์นี้ Back to Basic กว่าที่เราคิดเยอะครับ

ในปัจจุบันที่เราพยายามยัดเยียด AI หรือหุ่นยนต์เข้าไปในการเกษตร เจ้าโดม Inochi no Izumi กลับสอนให้เรารู้ว่า การเข้าใจระบบนิเวศ สำคัญกว่าเทคโนโลยีล้ำๆ เสียอีก การที่เขาสามารถจัดการให้น้ำเค็มกับน้ำจืดอยู่ร่วมกันในระบบเดียว แล้วปลูกพืชได้หลากหลายชนิดขนาดนี้ ถือว่าเป็นการบริหารจัดการที่ชาญฉลาดมาก

ลองคิดดูเล่นๆ ถ้าเทคโนโลยีนี้ถูกย่อส่วนลงมาให้ราคาจับต้องได้ บ้านเราที่เจอปัญหาน้ำท่วมบ่อย หรือคอนโดในเมืองที่มีแต่ตึกปูน อาจจะมีตู้เย็นมีชีวิต ตั้งอยู่บนดาดฟ้า เด็ดผักสดๆ กินคู่กับปลาที่เลี้ยงเองได้ทุกวัน แค่คิดก็ฟินแล้วววว

ที่มา

https://newatlas.com/architecture/geodesic-dome-farm/