Dataiku เผยผลสำรวจ Global AI Confessions Report ชี้ 95% ของผู้นำด้านข้อมูลยอมรับ ว่าไม่สามารถติดตามที่มาของการตัดสินใจของ AI ได้

Global AI Confessions Report

สิ่งที่น่าสนใจจากผลสำรวจ

  • 80% ระบุว่าการตัดสินใจของ AI ที่แม่นยำแต่ไม่สามารถอธิบายได้ ความเสี่ยงมากกว่าการตัดสินใจที่ผิดแต่สามารถอธิบายได้
  • 69% รายงานว่าข้อเสนอแนะทางธุรกิจจาก AI มักได้รับการพิจารณาอย่างจริงจังมากกว่าข้อเสนอจากมนุษย์
  • มีเพียง 19% ของผู้นำด้านข้อมูลเท่านั้นที่ “กำหนดให้ AI แสดงกระบวนการทำงาน” ก่อนการอนุมัติทุกครั้ง
  • 52% เคยชะลอหรือยกเลิกการนำ AI Agent มาใช้งานโดยสิ้นเชิง เนื่องจากกังวลเรื่องความสามารถในการอธิบายผลลัพธ์ (Explainability)
  • 73% เห็นว่าผู้บริหารระดับสูง (C-suite) มักประเมินความยากของการทำให้ AI มีความน่าเชื่อถือก่อนใช้งานจริงต่ำเกินไป

58% ของผู้นำด้านข้อมูลกังวลว่า “ช่องโหว่ในโค้ดที่สร้างโดย AI” อาจกลายเป็น “หายนะที่รอวันเกิดขึ้น”

เกือบทั้งหมดของผู้นำด้านข้อมูล (95%) ยอมรับว่ายังไม่สามารถมองเห็นและเข้าใจการตัดสินใจของระบบ AI ได้อย่างสมบูรณ์ ตามรายงาน “Global AI Confessions Report: Data Leaders Edition” จาก Dataiku – The Universal AI Platform™ ซึ่งจัดทำโดย The Harris Poll โดยได้สำรวจความเห็นของผู้บริหารระดับสูงด้านข้อมูลกว่า 800 คนจากอเมริกา อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมนี สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และเกาหลีใต้ รายงานเผยว่า แม้ 86% ของผู้ตอบแบบสอบถามจะประเมินว่า AI ได้กลายเป็นส่วนหนึ่งของการดำเนินงานประจำวันขององค์กรแล้ว แต่ยังคงมีความกังวลเกี่ยวกับช่องว่างด้านการกำกับดูแล การขาดความสามารถในการอธิบายผลลัพธ์ของ AI (explainability) และความมั่นใจที่อาจผิดที่ผิดทาง ที่น่าตกใจคือ มีเพียง 19% ของผู้นำด้านข้อมูลเท่านั้นที่ “ต้องการให้ AI แสดงกระบวนการตัดสินใจ” ทุกครั้งก่อนอนุมัติการใช้งาน และ 52% เคยชะลอหรือระงับการนำระบบ AI เข้ามาใช้โดยสิ้นเชิง เนื่องจากความกังวลเกี่ยวกับความสามารถในการอธิบายผลลัพธ์ของระบบ AI โดยเฉพาะ

แรงกดดันมหาศาลต่อผู้นำด้านข้อมูล

ผู้บริหารระดับสูงทั้งประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายสารสนเทศ (CIO) และประธานเจ้าหน้าที่ฝ่ายข้อมูล (CDO) ต่างต้องแบกรับความรับผิดชอบอย่างหนักหน่วง โดย 46% มักจะได้รับคำชมเมื่อ AI สร้างผลลัพธ์เชิงบวกให้กับองค์กร แต่กว่า 56% กลับมีแนวโน้มจะถูกตำหนิเมื่อโครงการ AI ล้มเหลวและก่อให้เกิดความสูญเสียทางธุรกิจ

นอกจากนี้ 60% ของผู้นำด้านข้อมูลยังยอมรับว่ามีความกังวลต่อตำแหน่งงานของตนเองมีความเสี่ยง หาก AI ไม่สามารถสร้างผลลัพธ์ที่จับต้องได้ภายในระยะเวลา 2 ปี ซึ่งสะท้อนให้เห็นว่า ความเสี่ยงและแรงกดดันที่ผู้นำด้านข้อมูลต้องเผชิญในยุค AI นั้นสูงกว่าที่เคยเป็นมา

ความเชื่อมั่นที่เปราะบางต่อผลลัพธ์ของ AI

แม้หลายองค์กรจะเชื่อมั่นในศักยภาพของ AI แต่จริงๆ แล้ว AI กลับสร้างปัญหาที่น่าปวดหัวให้กับธุรกิจทั่วโลกไม่น้อย

  • 59% ของผู้ตอบแบบสอบถามระบุว่าข้อมูลเท็จที่ถูกสร้างขึ้น (AI hallucinations)หรือข้อมูลที่ผิดพลาดของ AI ไสร้างปัญหาทางธุรกิจในช่วงปีที่ผ่านมา
  • 82% เชื่อว่า AI สามารถทำการวิเคราะห์ทางธุรกิจได้ดีกว่าหัวหน้าของตนเอง แต่ 74% จะกลับมาใช้กระบวนการที่มีมนุษย์ควบคุมทันที หากอัตราความผิดพลาดของ AI เกิน 6%
  • 89% ระบุว่าอย่างน้อยมีหนึ่งฟังก์ชั่นทางธุรกิจที่จะไม่มีวันมอบหมายให้ AI ทำแทน

ช่องว่างระหว่าง CEO: ทำไมโครงการ AI ถึงติดอยู่แค่ขั้นทดลอง (Proof-of-Concept: POC)

เมื่อต้นปีที่ผ่านมา รายงาน Global AI Confessions Report: CEO Edition” ของ Dataiku เผยให้เห็นว่า CEO ทั่วโลกมีทัศนคติเชิงบวกและมองอนาคตของ AI อย่างมั่นใจ ขณะที่ผู้นำด้านข้อมูลกลับมองต่างออกไป โดยมีเพียง 39% เท่านั้นที่เชื่อว่าผู้บริหารระดับสูงขององค์กรเข้าใจ AI อย่างแท้จริง ขณะเดียวกัน 68% เห็นว่าผู้บริหารมักประเมินความแม่นยำของ AI สูงเกินจริง และ 73% เชื่อว่าผู้บริหารประเมินความยากในการทำให้ AI มีความน่าเชื่อถือก่อนนำไปใช้งานจริงต่ำเกินไป สถานการณ์นี้มีความเสี่ยงสูง โดย 56% ของผู้นำด้านข้อมูลคาดว่า ภายในปี 2026 จะมี CEO อย่างน้อยหนึ่งคนต้องพ้นจากตำแหน่งเนื่องจากกลยุทธ์ด้าน AI ที่ล้มเหลว ช่องว่างระหว่าง “ความมั่นใจของ CEO” กับ “ความระมัดระวังของผู้นำด้านข้อมูล” ในการผลักดัน AI ที่ยังไม่พร้อมเข้าสู่การใช้งานจริง อาจเป็นเหตุผลสำคัญที่ทำให้หลายโครงการยังคงติดอยู่เพียงแค่ขั้นทดลองเท่านั้น

การเชื่อมช่องว่าง 

“สิ่งที่น่าตกใจจากรายงานก็คือองค์กรทั่วโลกกำลังลงทุนในเทคโนโลยี AI ทั้งที่ยังไม่ไว้วางใจอย่างเต็มที่ ข่าวดีคือ โครงการ AI ที่ล้มเหลวส่วนใหญ่เกิดจากอุปสรรคทั่วไปที่สามารถแก้ไขได้ด้วยการเพิ่มความสามารถในการอธิบาย การติดตามตรวจสอบ (traceability) และการกำกับดูแล นั่นคือหนทางที่ทำให้ AI ก้าวจากกระแสสู่การสร้างผลลัพธ์ทางธุรกิจที่แท้จริง”   ผู้ร่วมก่อตั้งและประธานเจ้าหน้าที่บริหารของ Dataiku กล่าว

รายงานฉบับเต็ม “Global AI Confessions Report: Data Leaders Edition” สามารถดาวน์โหลดได้ ที่นี่

ระเบียบวิธีการสำรวจโดย The Harris Poll

การวิจัยครั้งนี้จัดทำขึ้นโดย The Harris Poll ในนามของ Dataiku ระหว่างวันที่ 20-29 สิงหาคม 2025 ผ่านการสำรวจออนไลน์ในกลุ่มผู้เชี่ยวชาญที่จัดอยู่ในกลุ่ม “ผู้นำด้านข้อมูล” (Data Leaders) จาก 8 ประเทศ ได้แก่ สหรัฐอเมริกา อังกฤษ ฝรั่งเศส เยอรมนี สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ ญี่ปุ่น สิงคโปร์ และเกาหลีใต้ การสำรวจมีจำนวนผู้ตอบแบบสอบถามทั้งหมด 812 คน แบ่งเป็น สหรัฐฯ 203 คน สหราชอาณาจักร 102 คน ฝรั่งเศส 101 คน เยอรมนี 103 คน สหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ 100 คน ญี่ปุ่น 103 คน เกาหลีใต้ 50 คน และสิงคโปร์ 50 คน ผู้นำด้านข้อมูลที่เข้าร่วมการสำรวจทำงานในองค์กรขนาดใหญ่ที่มีรายได้ต่อปีตั้งแต่ 1 พันล้านดอลลาร์สหรัฐขึ้นไป หรือเทียบเท่าในแต่ละภูมิภาค โดยมีตำแหน่งตั้งแต่รองประธาน ผู้อำนวยการ กรรมการผู้จัดการ จนถึงระดับผู้บริหารสูงสุด (C-suite)

เกี่ยวกับ Dataiku
Dataiku คือ Dataiku คือ The Universal AI Platform™ ที่ผสานพลังระหว่างความเชี่ยวชาญของมนุษย์และการให้เหตุผลของ AI เพื่อขับเคลื่อน “ระบบอัจฉริยะที่เชื่อถือได้” ในระดับองค์กร แพลตฟอร์มนี้ถูกออกแบบมาโดยเฉพาะเพื่อองค์กรและสร้างขึ้นบนพื้นฐานของ “ความน่าเชื่อถือ” โดยสามารถเชื่อมโยงและกำกับดูแลทุกกระบวนการให้เหตุผล — ทั้งจากข้อมูล (data-driven), การคาดการณ์ (predictive), การสร้างสรรค์ (generative) และมนุษย์ (human reasoning) — เพื่อให้ได้มาซึ่ง AI ที่สามารถอธิบายได้ วัดผลได้ และขยายผลได้ในระดับใหญ่

ปัจจุบัน 1 ใน 4 ของบริษัทชั้นนำระดับโลก ให้ความไว้วางใจใช้ Dataiku และบริษัทได้รับการสนับสนุนจากนักลงทุนชั้นนำอย่าง Wellington Management, Battery, CapitalG, ICONIQ และ FirstMark ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่บล็อกของ Dataiku รวมถึง LinkedInX, และ YouTube