บัยย.. JPEG ? เมื่อ Apple เปิดตัวรูปแบบไฟล์ภาพชนิดใหม่อย่าง HEIF ที่จะมาใช้แทนที่ไฟล์เดิม หรือว่าถึงคราวอวสาน JPEG จริง ๆ หรือ
HEIF (คนที่ Apple อ่านว่า ฮีฟ) ย่อมาจาก High Efficiency Image Format คือไฟล์ภาพชนิดใหม่ล่าสุดที่ Apple เปิดตัวเมื่อต้นเดือนมิถุนายน 2017 พร้อมประกาศว่าจะใช้ไฟล์ภาพชนิดนี้ในภาพถ่ายทั้งหมดที่เกิดขึ้นบน iOS 11 เป็นต้นไป
ข้อดีของ HEIF คือ ให้ความคมชัดสูงกว่า JPEG ในขณะที่การบีบอัดไฟล์ให้เล็กลงทำได้ดีกว่าถึงเท่าตัว นั่นคือไฟล์ภาพที่ถ่ายในเวลาและสถานที่เดียวกันจะเล็กลงได้ถึงครึ่งนึง
ก็แน่นอนล่ะ JPEG (Joint Photographic Experts Group) นี่คือของเก่าเก็บที่คิดค้นมาหลายสิบปี เป็นวิธีการบีบอัดภาพให้มีขนาดไฟล์เล็กลงโดยพยายามสูญเสียรายละเอียดของภาพน้อยที่สุด เริ่มนำเสนอต่อสาธารณชนครั้งแรกราวปี 1992 โน่น หลังจากกลุ่ม JPEG ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 1986 ซึ่งปัจจุบันเอาชนะใจกลายเป็นไฟล์ภาพที่นิยมใช้ที่สุดบนอินเทอร์เน็ต
ส่วน HEIF นั้นใช้เทคโนโลยีการบีบอัดภาพสำหรับวิดีโอที่ชื่อว่า HEVC (High Efficiency Video Coding) ซึ่งออกแบบโดยคนสร้างไฟล์ MPEG ที่ Apple ก็ประกาศว่าจะใช้พร้อม ๆ กัน
นอกจาก HEIF จะเก็บภาพได้เล็กกว่า ประหยัดพื้นที่บนมือถือมากกว่าแล้ว มันยังเก็บข้อมูลอื่น ๆ ได้อีกด้วย โดยเฉพาะการเก็บภาพนิ่งเป็นวิดีโอสั้น ๆ เก็บเสียง เก็บการเคลื่อนไหวในบางส่วนของภาพ (เช่นภาพลำธารน้ำไหล แต่ต้นไม้นิ่ง) เก็บภาพหลาย ๆ ภาพรวมกันในภาพเดียว (เช่นภาพถ่ายหลายชอตแบบ Burst) รวมทั้งสิ่งที่เป็นอนาคตมาก ๆ อย่างเช่น การเก็บค่าความลึกของวัตถุในภาพ (Depth Map) ทำให้รู้ว่าตรงไหนคือคนที่เราถ่าย ตรงไหนคือพื้นหลัง ซึ่งจะช่วยให้แต่งภาพเจ๋ง ๆ ได้หลากหลายง่ายดายขึ้น
มาถึงตรงนี้ก็อาจจะพอนึกออกว่า นี่มันเข้าทางสิ่งที่ Apple วางแผนไว้แต่แรก ทั้งภาพที่เป็นวิดีโอสั้นแบบ Live Photo หรือโหมดถ่ายภาพชัดตื้นหลังเบลอใน iPhone 7 Plus นั่นเอง
แต่ไม่ใช่ของใหม่นั้นจะราบรื่นเสมอไป จริงอยู่ที่ Apple ซึ่งเป็นยักษ์ใหญ่สามารถขับเคลื่อนไฟล์ประเภทนี้ไปได้ไกลขึ้น แต่ยักษ์ใหญ่ไม่แพ้กันอย่าง Google Microsoft ยังไม่มีใครตัดสินใจทำให้ระบบของตัวเองรู้จักไฟล์ภาพชนิดนี้ ไม่ว่าจะเป็น Chrome หรือ Windows (และทั้งคู่เองก็มีไฟล์ภาพใหม่ของตัวเองที่เป็นรูปแบบ WebP และ JPEG XR ตามลำดับ)
หนทางแก้ปัญหาเฉพาะหน้าที่ Apple เตรียมปูทางไว้คือ HEIF จะเก็บไว้ในอุปกรณ์เท่านั้น ทันทีที่ส่งภาพออกไปสู่ระบบอื่น เช่น อัพเข้า Facebook ตัวเครื่องจะทำการแปลงไฟล์เป็น JPEG ออกไปให้ เพื่อให้เครื่องที่ไม่รองรับสามารถเปิดอ่านได้โดยทั่วกัน
ดังนั้น การมาของ HEIF ไม่ได้ทำให้ JPEG อวสานไปอย่างที่ตั้งคำถามไว้ข้างบนหรอกครับ เพียงแต่ว่า จะมีปรากฏการณ์น้ำใหม่และน้ำเก่าปะปนกันไปอีกหลายปี จนกว่าจะประสานเป็นเรื่องเดียวกัน
สุดท้ายสิ่งที่หลายคนอาจจะได้เห็นกันมากขึ้นในช่วงปลายปีนี้ (หลัง iOS 11 ออกในเดือนกันยายน) คือ ไฟล์ภาพ HEIF ที่จะมีนามสกุลว่า *.heic ซึ่งจะมาควบคู่กับไฟล์วิดีโอ *.hevc และข้อความที่คอมพิวเตอร์ของหลายคนจะขึ้นว่า…
“ยินดีที่ไม่รู้จัก”
จากคอลัมณ์ “ทันดิจิทัล” ประจำ Comtoday ฉบับที่ 549 by @YOWARE
